Wat is Reuma? Symptomen en advies
Reuma is een veel voorkomende aandoening. Maar liefst ruim twee miljoen (2.000.000) mensen in Nederland hebben Reumatische klachten. Reuma is een verzamelnaam voor meer dan honderd verschillende aandoeningen aan de spieren en gewrichten. Het idee dat Reuma alleen bij oude mensen voorkomt is totaal onjuist. Ongeveer 60 procent van de mensen die lijden aan reuma is jonger dan 65 jaar. Iedereen kan een vorm van Reuma krijgen.
In dit artikel kunt u onder andere informatie vinden over de verschillende soorten Reuma. Daarnaast wat de meest voorkomende klachten en symptomen zijn. Verder de soorten behandelingen en of Reuma voorkomen kan worden.
Inhoudsopgave:
• Welke soorten Reuma zijn er?
• Wat zijn oorzaken van Reuma?
• Meest voorkomende klachten en symptomen
• Hoe wordt de diagnose gesteld?
• Hoe wordt Reuma behandeld?
• Hulpmiddelen bij Reuma
Welke soorten Reuma zijn er?
Er zijn verschillende soorten Reuma, met elk weer eigen symptomen. Zo zijn er vormen die spieren en pezen aantasten en andere vormen die juist vooral schade aanbrengen aan gewrichten en kraakbeen. Weer andere vormen hebben vooral invloed op de gewrichtsbanden, pezen en het gewrichtskapsels.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen drie soorten reuma. Deze zijn:
- Weke delen Reuma: deze vorm heeft vooral invloed op de spieren, banden, pezen en het gewrichtskapsels. Ongeveer 240.000 mensen hebben een vorm van weke delen Reuma.
- Artrose: is een vorm het kraakbeen rond gewrichten zal verslechteren. Daarom wordt dit ook wel slijtage reuma genoemd. Artrose komt bij ongeveer 1.1 miljoen mensen in Nederland voor. Vaak ontstaan de klachten in meerdere gewrichten.
- Ontstekingsreuma: de derde vorm is ontstekingsreuma. De naam zegt het al, hieronder vallen aandoeningen waarbij ontstekingsreacties in het lichaam ontstaan. Deze vorm komt in Nederland ongeveer bij 420.000 mensen voor.
Weke delen Reuma
Zoals de naam al suggereert krijgt men bij deze vorm van Reuma, last van weke delen. Hierbij kunt u denken aan spieren, pezen en aanhechtingsbanden. Voorbeelden van gevolgen zijn een slijmbeursontsteking (Bursitis) of peesontsteking (Tendinitis). Een andere voorbeeld is Fibromyalgie, hierbij heeft men vooral last van pijnklachten in de spieren en pezen.
Artrose
Artrose is een Reumatische aandoening waarbij het kraakbeen in gewrichten wordt aangetast waardoor klachten ontstaan. Kraakbeen zorgt er voor dat de gewrichten goed en soepel functioneren. Door Artrose wordt het kraakbeen echter zachter en dunner. Hierdoor kunnen vervormingen van het onderliggende bot ontstaan. Dit wordt vaak zichtbaar in de vorm van een knobbel, Osteofyten genoemd. Artrose laat zich kenmerken door:
- pijnlijke en gevoelige gewrichten
- pijn en stijfheid worden erger bij activiteit, minder bij rust
- gezwollen gewrichten die moeilijk te bewegen zijn
- pijn en klachten worden langzaam erger
- ochtendstijfheid
- bij beweging knarsen de gewrichten
Artrose kan in verschillende gewrichten voorkomen. Meer lezen over Artrose? Lees hier verder.
Ontstekingsreuma
Een belangrijk symptoom van deze vorm van Reuma, zijn chronische gewrichtsontstekingen. Deze kunnen plaatselijk zijn of door het hele lichaam voorkomen. Voorbeelden van deze variant zijn:
Reumatoïde artritis (RA) is één van de meest voorkomende vormen van ontstekingsreuma. Bij deze vorm is het afweersysteem van het lichaam ontregeld waardoor ontstekingen ontstaan. De klachten van Reumatoïde artritis zijn wisselend. Sommige mensen krijgen te maken met heftige klachten, terwijl in andere gevallen nauwelijks klachten ontstaan. Reumatoïde artritis komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Veel voorkomende klachten zijn:
- pijnlijke en gezwollen gewrichten, vooral in handen en voeten
- stijve ledematen (vooral ’s ochtends)
- dikkere gewrichten
- moeheid
Ziekte van Bechterew is een aandoening die zich kenmerkt door ontstekingen in de gewrichten van de wervelkolom en het bekken. Deze ontstekingen kunnen leiden tot het vastgroeien of verkrommen van de wervels. De ziekte van Bechterew komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. De Ziekte van Bechterew laat zich kenmerken door:
- lage rugklachten
- pijn in de bilstreek
- ochtendstijfheid
- moeheid
- pijn verbetert door bewegen en wordt verergert door rust
- pijnlijke peesaanhechtingen
- darmklachten en oogontstekingen
Systeemziekten is een variant waarbij ontstekingen niet alleen in de gewrichten, maar ook in organen voorkomen. Voorbeelden zijn ontstekingen in de nieren, slijmvliezen en longen. Voorbeelden van systeemziekten zijn: Systemische Lupus Erythematosus (SLE), het syndroom van Sjogren en Sclerodermi. Veel van deze systeemziektes zijn zelfs levensbedreigend.
Wat zijn oorzaken van Reuma?
Ongeveer twee miljoen mensen lijden aan een vorm van Reuma. Iedereen kan het krijgen. Het is echter niet precies bekend waardoor de ziekte veroorzaakt wordt. Wat we wel weten is dat omgevingsfactoren een rol kunnen spelen. Bijvoorbeeld een ongezonde levensstijl, roken en overgewicht kunnen invloed hebben. Wat we ook weten is dat Reuma erfelijk kan zijn.
Meest voorkomende klachten en symptomen
Er bestaan wel 100 tot 200 verschillende vormen van Reuma. Iedere vorm heeft eigen klachten en symptomen. Reumatische klachten kunnen in elk gewricht voorkomen. Er zijn wel een aantal klachten en symptomen waaraan u beginnende Reuma aan kunt herkennen. Deze zijn:
- Pijn aan gewrichten: bij het bewegen en belasten van gewrichten kan pijn ontstaan. Als het gewricht niet dik is, kan dit duiden op Artrose. Het kan ook zo zijn dat de gewrichten juist dik zijn en er vooral pijn ontstaat in rust. Dit kan duiden op een gewrichtsontsteking (Artritis).
- Stijfheid is een kenmerk van Artrose. Wanneer u een tijdje stil heeft gezeten of gelegen, kan er stijfheid in uw spieren ontstaan. Bij Artrose duurt de stijfheid kort, bij Ontstekingsreuma vaak erg lang.
- Krakend of knarsend geluid komt ook voor bij gezonde gewrichten. Soms kan dit wijzen op Artrose. Met name in de handen, knieën (Gonartrose) en heupen (Coxartrose) komt dit geregeld voor.
- Wanneer uw bewegelijkheid verminderd kan dit wijzen op een Reumatische aandoening. Door verdikking van uw botten kan bewegelijkheid afnemen.
- Rugklachten kunnen (voornamelijk bij jonge mannen) duiden op de ziekte van Bechterew. Hierbij moet u denken aan langdurige stijfheid in de rug.
- Spierpijn gepaard met moeheid, buik- en hoofdpijn klachten kan duiden op Fibromyalgie Dit is vooral vervelend maar tamelijk onschuldig en komt voornamelijk bij vrouwen voor. Bij oudere mensen kan dit duiden op Spierreuma.
- Moeheid, spierpijn, gewrichtspijn, stijfheid, zwellingen, pijn en dikke gewrichten zijn allemaal klachten en symptomen.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Wanneer u vermoedt dat u Reuma heeft, kunt u een afspraak maken met de huisarts. Uw huisarts zal vaak een Reuma-onderzoek bij u uitvoeren. Hij/zij zal u vragen naar uw klachten en onderzoekt uw lichaam. De huisarts zal inschatten of uw wel of geen last heeft van (een vorm van) Reuma. Soms is er nader onderzoek nodig. Hiervoor wordt u doorverwezen naar het ziekenhuis. Als de klachten heel ernstig zijn, kan de huisarts u doorverwijzen naar de afdeling Reumatologie voor verdere diagnose en behandeling.
Hoe wordt Reuma behandeld?
Helaas zijn Reumatische aandoeningen nog niet te genezen. De behandeling van Reuma is met name gericht op het bestrijden van pijn en het leren omgaan met klachten. Zo zijn er wel medicijnen die ontstekingen remmen en pijnklachten verminderen. Uw behandelaar (bijvoorbeeld uw reumatoloog, reumaconsulent of reumaverpleegkundige) schrijft de medicatie voor. De fysiotherapeut of ergotherapeut kan u helpen met bewegingsoefeningen en de dagelijkse handelingen.
De reumatoloog kiest soms, in overleg met u, voor een kuurprogramma met intensieve oefentherapie of voor een operatie. Hierbij wordt het aangetaste gewricht schoongemaakt, vastgezet of vervangen door een prothese.
Leven met Reuma
Reuma kan een grote impact hebben op de rest van uw leven en uw omgeving. Dit is mede afhankelijk van de mate van de klachten. Veel mensen vinden het moeilijk te accepteren dat er beperkingen opspelen. Dit kan ontmoedigen om positief te denken. Toch is het belangrijk om uw weg te vinden en het leven op te pakken.
Het is heel normaal om na de diagnose tijdelijk minder positief te zijn. Boosheid, frustraties en een depressief gevoel zijn veel voorkomende geluiden. Er zijn een aantal dingen die u kunnen helpen om de ziekte te verwerken. Dit is voornamelijk om er over te praten en te leren accepteren. U kunt hier eventueel hulp bij zoeken.
Hulpmiddelen bij Reuma
Afhankelijk van uw klachten zijn er verschillende dingen die uw klachten dragelijker kunnen maken. Reuma patiënten ondervinden vaak hinder bij dagelijkse activiteiten. Hieronder vindt u enige tips:
- In de badkamer is het belangrijk voldoende grip en licht te hebben. Via de volgende link vindt u: douche hulpmiddelen zoals toiletverhogers, douchestoelen en beugels.
- Neem rust als u vermoeid bent. Een veelvoorkomende klacht is (chronische) vermoeidheid. Het is dan ook handig om uit huis opnieuw in te delen of er in ieder geval voor te zorgen dat dingen voor handen liggen. Op deze manier hoeft u minder vaak op te staan of minder ver te lopen.
- Allerlei verschillende huishoudelijke klusjes worden moeilijker. Krachtverlies komt vaak voor en je wordt minder mobiel. Om toch goed te kunnen bewegen kunt u denken aan speciale Reumakrukken. Heeft u moeite met drempels? Dan maken drempelhulpen uw huis in wezen drempelloos.
- Zoek een nieuwe hobby of vrijetijdsbesteding. Het kan zijn dat u niet meer dezelfde dingen kunt doen waar u vroeger vreugde uit haalde. Ergotherapeuten kunnen hierbij helpen om een geschikte hobby of activiteit te zoeken.
- Bespreek beperkingen op uw werk. Zolang u het werk nog gewoon kunt uitvoeren is er geen reden om dit te doen. Maar wanneer uw werkplek aanpassingen nodig heeft, kunt u hierover in gesprek gaan met uw leidinggevende. Werkgevers zijn vaak bereid hun best te doen om het zieke werknemers mogelijk te maken te blijven werken.
De informatie is niet afkomstig van een medisch specialist. Zodoende kunnen er geen rechten aan worden ontleend. Voor een medisch advies wordt contact met een arts geadviseerd.